Warning: "continue" targeting switch is equivalent to "break". Did you mean to use "continue 2"? in /public_html/plugins/system/articlesanywhere/src/Replace.php on line 61

 

 

„Ale nie depczcie przeszłości ołtarzy,

Choć macie sami doskonalsze wznieść,

Na nich się jeszcze święty ogień żarzy

I miłość ludzka stoi tam na straży

I Wy winniście im cześć”

Adam Asnyk

 

 

 

Wielu szlachetnych i sprawiedliwych ludzi,poświęciło swoje życie i zdrowie sprawie wolności i wyzwolenia narodowego.Należy do nich zaliczyć również nauczycieli, harcerki i harcerzy związanych z Hufcami z Bielska i Białej Krakowskiej. Brali udział w tajnym nauczaniu, działalii tworzyli historię w Szarych Szeregach, stawali się naturalnymi przykładami do naśladowania dla młodych pokoleń. Przedstawiamy poniżej trzy osoby związane z Hałcnowem, które zapisały swoim życiem polskie karty do wolności.

Adam Lankosz urodził się w Janowicach w powiecie Biała Krakowska 21.X 1920 r. Jego ojciec Kazimierz był kierownikiem polskiej szkoły powszechnej w Hałcnowie, w którym z żoną Janiną i synem mieszkał.Adam uczęszczał od 1930 do Gimnazjum Polskiego im. Józefa Piłsudskiego w Bielsku i należał do Pierwszej Drużyny Harcerzy im. Tadeusza Kościuszki prowadząc przez kilka lat zastęp, został przybocznym w stopniu harcerza orlego. We wrześniu 1939 z rodzicami udał się w rejon Lwowa, skąd powrócił w połowie 1940 do Krakowa.Ze względu na opanowanie terenu przez Niemcow, nie mógł wrócić do Hałcnowa. Nawiązał kontakt ze Związkiem Walki Zbrojnej – Armią Krajową, współpracował z Szarymi Szeregami. Znając dobrze terenoznawstwo został wykładowcą w Szkole Podchorążych. Został aresztowany i osadzony w więzieniu w Krakowie w listopadzie 1943.Rozstrzelano go z początkiem 1944 w okolicach Krakowa.

Józef Szlósarczyk urodził się w Hałcnowie 10.XII 1901 r. Ukończył Polską Szkołę TSL w Hałcnowie, uczęszczał do Prywatnego Gimnazjum Realnego TSL i Seminarium Nauczycielskiego w Białej, gdzie zdał maturę w 1920 r. Należał do szkolnej drużyny skautów i występował w Domu Polskim w Hałcnowie w grupie amatorskiej. Brał czynny udziałw walkach z bojówkarzami niemieckimi w Hałcnowie, należał do Milicji Polskiej w Białej.Po maturze zgłosił się do Wojska Polskiego, do 6 Pułku Artylerii Ciężkiej w Krakowie i został kanonierem. Uczestniczył w wojnie polsko-sowieckiej, zdemobilizowany na Polesiu pozostał tam obejmując w 1921 obowiązki kierownika szkoły, sołtysa i komendanta policji w wiosce Saki, rok później dostaje posadę nauczyciela w Dywinie. Do Hałcnowa wraca w 1923 i uczy w polskiej szkole powszechnej. Uzyskuje dyplom nauczyciela szkół średnich i zostaje przeniesiony w 1925 do Szkoły Powszechnej im. T. Kościuszki w Szczyrku. Staje się społecznikiem, dziala w TSL, w TG „Sokół” oraz w Przysposobieniu Wojskowym w Szczyrku. Odbywa w 1929 skrócony kurs Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty w Grudziądzu i awansuje do stopnia podporucznika rezerwy z przydziałem do 3 PSP w Bielsku. Założył w 1930 koło Związku Strzeleckiego w Szczyrku, w 1936 zostaje komendantem I kompanii powiatowej ZS w Buczkowicach, dwa lata później zastępcą komendanta powiatowego. W międzyczasie ukończył Wyższy Kurs Nauczycielski Robót Ręcznych i Rysunków w Warszawie. W czerwcu 1939 złożył egzamin kończący jego studia w Państwowym Instytucie RR. We wrześniu ewakuowano go na wschód Polski, skąd powrócił do Szczyrku i udał się do Generalnej Guberni, gdzie od listopada 1940 w Chabówce pełnił funkcję kierownika szkoły powszechnej. Przez cały okres okupacji niemieckiej prowadził tajne nauczanie z zakresu szkoły średniej w Rabie Wyżnej. Zajmował się rozmieszczeniem ludności cywilnej, która przybyła na teren Podhala po Powstaniu Warszawskim. W 1945 pracował krótko w gimnazjum w Kielcach, od 1.IX zatrudniono go w Państwowym Gimnazjum i Liceum Męskim w Bielsku. Od 1948 uczył w Szkole Ogólnokształcącej Męskiej stopnia podstawowego i średniego w Bielsku, będąc w latach 1950-52 z-cą dyrektora i czasowo po. dyrektora. Szkoła zmieniała nazwy, w 1961 stała się Liceum Ogólnokształcącym im. M. Kopernika. Od 1957 był z-cą dyrektora. W 1964 przeszedł na emeryturę z opinią bardzo dobrego pedagoga. Był członkiem Związku Harcerstwa Polskiego, SD i FJN. Posiadał medal Pamiątkowy za Wojnę 1918-1921 i Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości. Zmarł 14.IV 1973 r. w Bielsku-Białej.

Józef Zieleźnik urodził się w Hałcnowie 2.XII 1904 r. Mieszkał w Bielsku , uczył się w Seminarium Nauczycielskim w Białej Krakowskiej. W 1927Inspektorat Szkolny w Bielsku skierował go do pracy w Szkole Podstawowej w Szczygłowicach w powiecie rybnickim. Brał czynny udział w pracach Związku Nauczycielstwa Polskiego w Katowicach, działał jako harcmistrz w Związku Harcerstwa Polskiego, zaangażował się w Związku Zachodnim i w Związku Śląskich Kół Śpiewaczych w Katowicach. Założył chór w Szczygłowicach w 1928, którego był dyrygentem do 1939 r. W kwietniu 1940 został aresztowany i wywieziono go do niemieckiego obozu koncentracyjnego w Dachau, potem przewieziono do Mauthausen-Gusen. Śmierć poniósł w tym obozie 16 listopada 1941.

                                                                                                                                            Marek Matlak