Krwotoki

W artykule postaram się przybliżyć kilka podstawowych zasad postępowania w poważnych krwawieniach (zewnętrznych).

1. Bezpieczeństwo!

Zawsze udzielając pomocy nieznanej osobie z otwartą raną trzeba używać jednorazowych rękawiczek.

W tym przypadku stosowanie środków ochrony osobistej jest szczególnie istotne, ponieważ kontakt z krwią poszkodowanego niesie duże ryzyko zarażenia się chorobami (o których u obcej osoby nawet nie wiemy) - tym większe, gdy mamy w jakiś sposób uszkodzony naskórek (niewielkie urazy, nawet po np. obcinaniu paznokci).

2. Zatamuj krwawienie

Najprostszą i najszybszą metodą jest bezpośredni ucisk w miejscu krwawienia - najlepiej z użyciem jałowego opatrunku. Dodatkowo krwawiącą kończynę warto unieść powyżej poziomu serca, a poszkodowany nie powinien stać, tylko siedzieć lub leżeć.

Ze względu na możliwość rozwinięcia się wstrząsu i nagłego pogorszenia się stanu poszkodowanego przy dużej utracie krwi należy stosować tzw. pozycję przeciwwstrząsową - leżącą na plecach z uniesionymi do góry nogami (dopóki poszkodowany jest przytomny).

3. Opatrunek uciskowy

Do rany przybandażuj lub przywiąż (np. zwiniętą chustą trójkątką - jak na zdjęciu) jałowy opatrunek.

Jeżeli nie masz przy sobie środków opatrunkowych postaraj się jakoś je zastąpić - możliwie czystym materiałem i np. zwiniętą koszulką czy kawałkiem prześcieradła. Priorytetem jest zatamowanie utraty krwi, a nie czystość rany.

Przed założeniem opatrunku można usunąć większe zabrudzenia (np. liście). Jeżeli jest wbite ciało obce (np. nóż) nie należy go usuwać, tylko przymocować opatrunkiem na tyle stabilnie, żeby nie poruszało się w ranie.

Dla większej skuteczności ucisku można na jałowy opatrunek położyć np. zwinięty bandaż i przywiązać go mocno do rany.

Jeżeli opatrunek przemaka, podejmij jedną próbę zmiany na nowy - jeżeli to także nie pomoże spróbuj dołożyć więcej materiałów uciskających (zwinięte bandaże, chusty trójkątne).

Stosowanie opaski uciskowej to ostateczność przy krwotokach z kończyn niemożliwych do opanowania w inny sposób (np. przy amputacji kończyny). Jeżeli musisz ją zastosować, pamiętaj o zasadach:

- opaska powinna mieć szerokość co najmniej dwóch palców - nie stosuj sznurków, sznurówek itp., tylko np. pasek do spodni

- opaskę zakłada się powyżej kolana/łokcia, tam gdzie kończyna ma tylko jedną kość

- zapamiętaj lub zapisz czas założenia opaski

Jeżeli wystąpią niepokojące objawy (np. pogorszenie się stanu świadomości, nie ma możliwości zatamowania krwawienia) wezwij pogotowie.

W pozostałych przypadkach, z poważnymi ranami należy udać się na najbliższy Szpitalny Oddział Ratunkowy (nie ma rejonów, każdy SOR zaopatruje wszystkich pacjentów niezależnie od miejsca zamieszkania czy zdarzenia).

Opracowanie:

dh Piotr Pradel (OSP Kryspinów)  ratownik medyczny