Nagłe zatrzymanie krążenia u niemowląt i dzieci
U dzieci do zatrzymania krążenia dochodzi rzadziej, niż u osób dorosłych. Mimo to każdy powinien znać zasady udzielania pomocy w takim przypadku, ponieważ od tego jak szybko zostanie podjęta resuscytacja, zależą szanse na przeżycie dziecka.
1. Bezpieczeństwo!
Do tego typu sytuacji nie zawsze dochodzi w domu, dlatego zawsze zanim zaczniesz udzielać pierwszej pomocy sprawdź, czy znajdujesz się w bezpiecznym miejscu i nic Ci nie zagraża. Jeśli masz – załóż jednorazowe rękawiczki (szczególnie udzielając pomocy obcej osobie).
2. Oceń przytomność
Sprawdź czy niemowlę reaguje na wołanie i delikatne uderzanie w stópkę. Starsze dziecko zapytaj czy Cię słyszy, a jeśli nie reaguje – lekko potrząśnij za ramiona (tak jak osobę dorosłą).
3. Zapewnij sobie pomoc
Jeżeli nikogo nie ma w pobliżu – głośno zawołaj o pomoc. Wśród gapiów najlepiej wskaż palcem konkretną osobę. Poproś ją o przygotowanie telefonu i pozostanie na miejscu.
4. Udrożnij drogi oddechowe
Gdy udzielasz pomocy niemowlęciu – podłóż pod łopatki na przykład złożoną pieluszkę. Starszemu dziecku odchyl głowę do tyłu w taki sposób, jak u osoby dorosłej.
5. Oceń oddech
Nachyl się nad twarzą dziecka i przez 10 sekund postaraj się ocenić czy oddycha, za pomocą:
1. wzroku – czy widzisz ruch klatki piersiowej?
2. słuchu – czy słyszysz szmer wdychanego i wydychanego powietrza?
3. dotyku – czy czujesz na swoim policzku strumień wydychanego powietrza?
Jeżeli dziecko nie oddycha, poproś swojego pomocnika o wybranie numeru alarmowego (999) i wezwanie pogotowia. Gdy jesteś sam – kontynuuj udzielanie pomocy.
6. 5 wdechów
Obejmij swoimi ustami usta i nos niemowlęcia (u starszego dziecka tylko usta) i wykonaj 5 wdechów (pamiętaj, by u niemowlęcia były to delikatne oddechy). Sprawdź, czy dziecko nie zaczęło kaszleć. Jeśli nie – rozpocznij zabiegi reanimacyjne według schematu takiego, jak u osób dorosłych:
7. 30 uciśnięć : 2 wdechy
U niemowlęcia ułóż dwa palce na dolnej połowie mostka i wykonaj 30 uciśnięć na głębokość około 4 centymetrów. U starszego dziecka na dolnej połowie mostka ułóż jedną rękę (gdy nie starcza Ci sił, dołóż drugą i uciskaj dokładnie tak, jak w reanimacji osoby dorosłej) i wykonaj 30 uciśnięć na około 5 centymetrów. Zawsze uciskaj w tempie 100-120 razy na minutę (około dwa razy na sekundę).
Następnie udrożnij drogi oddechowe dziecka i wykonaj 2 wdechy, w taki sam sposób jak wcześniej. Możesz do tego użyć maseczki do sztucznego oddychania. Gdy nie masz maseczki i masz opory przed wykonywaniem oddechów bez niej - wykonuj tylko uciśnięcia klatki piersiowej.
9. Wezwij pogotowie
Jeżeli podejmujesz reanimację sam i nikt wcześniej nie zadzwonił po pogotowie wykonuj powyższe czynności przez około 1 minutę, a następnie przerwij je tylko na czas wezwania karetki.Jeżeli musisz odejść do telefonu, najlepiej zabrać dziecko na rękach ze sobą.
Wykonuj na zmianę 30 uciśnięć i 2 wdechy, aż:
1. Przyjedzie pogotowie
2. Zmęczysz się - wtedy najlepiej, żeby reanimację kontynuował kto inny
3. Dziecko poruszy się, wyda odgłos - sprawdź wtedy ponownie przytomność i oddech
4. Miejsce stanie się dla Ciebie niebezpieczne
Opracowanie (na podstawie Wytycznych 2010 Europejskiej Rady Resuscytacji):
Joanna Szafarczyk, położna (we współpracy z OSP Kryspinów)
Zdjęcia: Piotr Pradel (OSP Kryspinów)